Online Familieberichten
Een onderdeel van Stichting Online-Verleden
Informatie
|

Bekende Dode Overleden: Jacob "Jaap" Rus (19-01-2019)

 
Diversen 19-01-2019



Jacob "Jaap" Rus
95 jaar

29-11-192319-01-2019
GoesVlissingen

verzetsstrijder in de Tweede Wereldoorlog



Biografie
Rus is de oudste zoon van Jan Rus en Pietje Droogers. Zijn vader dreef een touwslagerij en brandstoffenhandel in Goes. Tijdens zijn arbeidzame leven was Rus werkzaam als waterbouwkundig ingenieur (Ing) bij Rijkswaterstaat. Hij was getrouwd en kreeg drie dochters. Jaap Rus overleed in januari 2019 op 95-jarige leeftijd.

Tweede Wereldoorlog
Oorlog en verzet in Zeeland
Leden van verschillende Zeeuwse verzetsgroepen speelden in de Tweede Wereldoorlog een rol bij de strategisch zo belangrijke Slag om de Schelde. Rus zat nog op de HBS toen hij lid werd van de verzetsgroep van Daan Kloosterman in Goes. Hij fungeerde als ordonnans voor de communicatie met de leiding op Zuid-Beveland welke onder Piet Kloosterman viel. Er was personele overlap tussen de Groep Albrecht op Walcheren en de Ordedienst (OD), zoals via de verbindingsofficier Cor Antheunisse. Ook maakte de Groep Albrecht gebruik van de zender van de OD in Middelburg. Rus kwam terecht in de hulp aan onderduikers (LO) en verrichtte spionagewerk. Zo observeerde hij Duitse transporten via het spoor, een radiostation ten zuiden van Goes richting ‘s Gravenpolder en munitiedepots. Hij rapporteerde aan zijn ondercommandant Merien de Groot. De geheime zender stond bij huisarts Dikkenberg aan de Goese Oostsingel. Berichten werden doorgezonden naar Middelburg die verbinding met Holland en Engeland had. Ook was er een koeriersdienst.

Spionage tijdens Arbeitseinsatz
De eerste jaren van de oorlog was Rus vrijgesteld van de Arbeitseinsatz vanwege zijn vervolgstudie op het Zeeuws Technisch Instituut (ZTI), maar uiteindelijk werd hij toch opgeroepen. Eerst wilde hij onderduiken, maar toen bleek dat hij tewerkgesteld werd bij Todt, de bouworganisatie van de Duitse Wehrmacht in Westkapelle op Walcheren droeg zijn ondercommandant Merien de Groot hem op om aldaar de verdedigingswerken van de Atlantikwall te observeren en hem verslag uit te brengen. De tewerkgestelden kwamen tijdens het transporteren van zakken zand en dergelijke dicht bij de verdedigingswerken en Rus kon de radarpost ten zuiden van Westkapelle en de versperrungen op het strand – zoals bunkers, mijnenvelden en geschut – redelijk goed observeren en in zich opnemen. Thuisgekomen maakte hij uit zijn hoofd geografische en technische schetsen hiervan en gaf deze aan zijn ondercommandant De Groot. Informatie over de radarpost gaf Rus móndeling door aan De Groot.

Slag om de Schelde
Na de landing in Normandië was daar een noodhaven aangelegd, maar medio 1944 waren de aanvoerwegen hiervandaan naar het front te lang geworden voor een snelle opmars. De havens van Antwerpen zouden gebruikt kunnen worden voor aanvoer van nieuw materieel, maar dan zou de Westerschelde in Zeeland eerst terugveroverd moeten worden. Een complexe operatie waarbij - net als in Normandië – de Atlantikwall aan de kust van Walcheren vanuit zee doorbroken moest worden. Deze laatste invasie vond begin november 1944 plaats in Westkapelle en Vlissingen. Leden van verschillende Zeeuwse verzetsgroepen hebben tijdens deze slag de geallieerde troepen geholpen. Onder meer door – met gebruikmaking van lokale kennis van het moeilijk begaanbare, drassige gebied – hen de weg te wijzen, zelf mee te vechten en Duitse soldaten gevangen te nemen.

Toch onderduiken
In de loop van de oorlog moest een deel van Rus’ verzetsgroep onderduiken. Meerdere leden van het Goese verzet hebben het niet overleefd. Ondercommandant Merien de Groot werd – terwijl de bevrijding van Zeeland al gaande was – op 8 oktober 1944 gefusilleerd. In het arrestatiebevel staat dat hij is opgepakt vanwege gestolen voedselbonnen en documenten betreffende de Wehrmacht zelf, hoewel hij ten tijde van zijn arrestatie niet meer over belastend materiaal beschikte.

Ook Rus werd gezocht, waardoor hij alsnog moest onderduiken. Bij onraad kroop hij in de onderkeldering onder een van de bedsteden in de alkoof van zijn ouderlijk huis. De ene nacht sliep hij thuis, de andere nacht bij de buren. De nacht dat de Duitsers, waarschijnlijk de Sicherheitspolizei (SD) Jaap Rus zochten, sliep hij bij de buren. Hij heeft hier de laarzen van de SD’ers in zijn ouderlijk huis horen stampen.

Na de oorlog

Jaap Rus voor de Oosterscheldekering op 24 september 1985
In het machtsvacuüm na de bevrijding moest Rus als lid van de Ordedienst (OD) voor orde en veiligheid zorgen. Als lid van de Binnenlandse Strijdkrachten kreeg hij vanaf 5 september tot 8 december 1944 de militaire status.[12] Daarna vervolgde hij zijn studie waarna hij als ingenieur bij de Rijkswaterstaat heeft bijgedragen aan de wederopbouw van Nederland. Hij gaf mede leiding aan het herstellen en de nieuwbouw van bruggen en sluizen. In Zeeland (sluizen en Vlakebrug over het Kanaal door Zuid-Beveland). In Amsterdam was hij namens Rijkswaterstaat projectleider van het herstel van de Oranjesluizen. Verder had hij als hoofd van de beheersdienst een belangrijk aandeel in de tracé vaststelling en voorbereiding van de IJ-oeververbinding bij Schellingwoude, waaronder de Schellingwouderbrug en was hij betrokken bij de uitvoering van de werken. In de jaren 70 was hij een van de projectleiders bij de bouw van de Vlaketunnel.[16] Daarna werd Rus hoofd van de afdeling ‘Beheer en Onderhoud Waterhuishouding en Waterkeringen’ van de directie Zeeland. Hij gaf leiding aan de ontwikkeling van geheel nieuwe systemen ten behoeve van het toekomstige beheer van de Oosterscheldekering. Rus was voorzitter van de werkgroep ‘Inrichting en Beheer stormvloedkering’
(1698817)
Er is helaas geen scan beschikbaar

Als u een opmerking heeft of een fout wilt melden betreffende deze advertentie, klik dan op: Contact.
Gebruik deze link NIET om een scan aan te vragen!

Als u meent dat dit artikel auteursrechtelijk beschermd is klik op: Melden.


Overige bronnen: ³)


³) - Op basis van achternaam en overlijdensdatum wordt gezocht naar dezelfde personen. Het resultaat zal niet altijd correct zijn.

Achternamen

De achternaam 'Rus' kwam in 2007 in Nederland 475 keer voor. (Bron: Meertens Instituut, zie: www.cbgfamilienamen.nl)
Op www.online-begraafplaatsen.nl komt de naam 'Rus' 111 keer voor.
Op www.online-familieberichten.nl komt de naam 'Rus' 123 keer voor.



7
Home | Naamindex | Online-begraafplaatsen | cookies